Böcker av Doan Nho Tran

CÕI CH¿ CÕI NGU¿IT¿p I: biên kh¿o v¿ v¿n ch¿¿ng và v¿n h¿c.- Xuân tình trong ¿¿¿ng thi- Tác gi¿: cu¿c th¿ng tr¿m- ¿¿c sách: "Lý thuy¿t Trung Hoa v¿ h¿ c¿u" c¿a Ming Dong Gu- T¿ L¿c V¿n ¿oàn và chuy¿n v¿n phong- Tính "v¿n h¿c" trong v¿n h¿c mi¿n Nam- Theo d¿u nhân v¿t- Gi¿a v¿n và th¿"Ngay ¿ t¿a ¿¿, tuy¿n t¿p Cõi Ch¿ Cõi Ng¿¿i c¿a nhà v¿n Tr¿n Doãn Nho ¿ã th¿ hi¿n quan h¿ c¿ng sinh gi¿a v¿n ch¿¿ng và ¿¿i s¿ng. Vì liên h¿ m¿t thi¿t v¿i ¿¿i s¿ng nên trong m¿i khuôn kh¿, v¿n ch¿¿ng ¿ã s¿n "¿¿m m¿m m¿ng cho s¿ 'v¿¿t th¿i'" và v¿¿t biên gi¿i. Ta có th¿ ¿¿c b¿y bài vi¿t trong tuy¿n t¿p nh¿ nh¿ng ng¿ ngôn v¿ T¿ do, ¿¿¿c minh h¿a qua hi¿p ¿¿c uy¿n chuy¿n nh¿ng b¿n b¿ gi¿a tinh th¿n sáng t¿o c¿a tác gi¿, ¿¿c tính b¿t ¿n c¿a ngôn ng¿, và cách ti¿p nh¿n ¿a t¿ng v¿ v¿n b¿n t¿ m¿i t¿ng l¿p ¿¿c gi¿. Cho dù khái ni¿m tác gi¿ ¿ã có d¿o b¿ gi¿i phê bình khai t¿, và nhân v¿t c¿ng tan bi¿n trong c¿n l¿c h¿u hi¿n ¿¿i, thì ng¿¿i ngh¿ s¿ v¿n không ng¿ng sáng tác, không ng¿ng tranh ¿¿u v¿i hoàn c¿nh ¿¿ ¿¿t ¿¿¿c nh¿ng nh¿n th¿c "vô th¿i," luôn luôn m¿i, luôn luôn b¿t ng¿ và b¿t di¿t, trong v¿n ch¿¿ng. Men theo h¿¿ng ¿ôi hài thêu c¿a Hàn ¿c, phiêu l¿u trong lý thuy¿t th¿ng tr¿m v¿ tác gi¿ và nhân v¿t, ¿¿i chi¿u khái ni¿m ti¿u thuy¿t Trung Hoa v¿i quan ¿i¿m fiction c¿a v¿n h¿c Tây ph¿¿ng, ph¿c h¿ng v¿n phong T¿ L¿c V¿n ¿oàn và V¿n h¿c Mi¿n Nam, cùng c¿m nh¿n nh¿ng khöng tr¿ng ý nh¿ trong th¿ v¿n Vi¿t Nam, ¿¿c gi¿ th¿t may m¿n ¿¿¿c chung b¿¿c v¿i Tr¿n Doãn Nho trong chuy¿n hành h¿¿ng ¿¿n Cõi Ch¿ Cõi Ng¿¿i. (¿inh T¿ Bích Thúy)

Vài trích ¿ön trong t¿p II:· Jean-François Revel nh¿n ¿¿nh: "Quy¿n l¿c th¿ng tr¿ c¿a M¿ ch¿ n¿ m¿t ph¿n ¿ s¿ sáng t¿o và quy¿t tâm c¿a nhân dân M¿; nó còn xu¿t phát t¿ s¿ b¿ cu¿c do các th¿t b¿i ch¿ng ch¿t c¿a ph¿n còn l¿i c¿a th¿ gi¿i: s¿ s¿p ¿¿ c¿a ch¿ ngh¿a c¿ng s¿n, s¿ ¿¿ nát c¿a Phi châu, s¿ chia r¿ c¿a Âu châu, s¿ ch¿m ch¿p c¿a Á châu và châu M¿ La Tinh trong quá trình ti¿n ¿¿n ch¿ ¿¿ dân ch¿."[1] (Hi¿n t¿¿ng ch¿ng M¿)· R¿t cu¿c, ¿¿i m¿i là gì, c¿i cách là gì n¿u không mu¿n nói là con ¿¿¿ng d¿n ¿¿n nh¿ng giá tr¿ VNCH. Nh¿ng ng¿¿i hi¿n ¿¿ng lên tranh ¿¿u cho m¿t n¿¿c Vi¿t Nam giàu m¿nh, t¿ do, dân ch¿ ¿ trong n¿¿c ¿ang ¿òi h¿i cái mà chúng tôi ¿ã t¿ng tranh ¿¿u ¿¿ có và ¿ã t¿ng có vào nh¿ng n¿m tháng VNCH. (...) Ch¿ th¿ mà, giáo s¿ Nguy¿n V¿n Trung nh¿n ¿¿nh, "Cái g¿i là "¿¿i m¿i" th¿c ch¿t là "¿¿i m¿i ch¿ng qua là tr¿ v¿ nh¿ng cái c¿ ¿ã b¿ ph¿ nh¿n."[2] Hi¿u nh¿ th¿, VNCH không ph¿i là quá kh¿, mà chính là t¿¿ng lai. Là mô hình c¿a m¿t Vi¿t Nam ¿¿i m¿i, dân ch¿, t¿ do. (V¿ m¿t ¿¿t n¿¿c mang tên Vi¿t Nam C¿ng Hòa)· Trump xu¿t hi¿n trong th¿ gi¿i nh¿ m¿t ng¿¿i l¿ m¿t. L¿ nhân dáng. L¿ n¿t ng¿¿i. L¿ ¿n l¿ nói. L¿ ¿i l¿ ¿¿ng. Tóc tai l¿. Ch¿ ký l¿. Ngôn ng¿ l¿. Hành tr¿ng l¿. Chính sách l¿. Lúc nào nhìn ông, tôi c¿ng c¿m th¿y l¿. L¿ h¿n c¿ nhân v¿t ti¿u thuy¿t...h¿u hi¿n ¿¿i! Donald Trump l¿ m¿t, r¿t cu¿c, khi¿n cho Hoa K¿ c¿ng tr¿ thành m¿t n¿¿c...l¿ m¿t! (Donald Trump, k¿ l¿ m¿t) [1] Jean-François Revel, s¿d, tr. 17.[2] Nguy¿n V¿n Trung, bài ¿ã d¿n (xem chú thích tr¿¿c).