Böcker av Koos Van Nugteren

Dit praktijkgerichte boek bespreekt de meest voorkomende schouderaandoeningen aan de hand van concrete patiëntencasuïstiek. Veel orthopedische aandoeningen van het schoudergewricht hebben op een of andere manier te maken met het (dis)functioneren van de rotatorcuffmusculatuur. Beschreven worden - onder andere - het impingementsyndroom, schouderinstabiliteit, rotatorcuffdegeneratie, peesrupturen, de tendinitis calcarea en de frozen shoulder. Negen casuïstiekbeschrijvingen geven een concreet beeld van de klachten, symptomen, diagnostiek en therapeutische mogelijkheden bij patiënten met schouderklachten. Relevante achtergrondinformatie wordt uitgebreid besproken en is gebaseerd op actuele wetenschappelijke inzichten. De tekst is rijk geïllustreerd met educatieve tekeningen en foto's.

Koos van Nugteren Toen in de loop van de evolutie de (aap)mens op twee benen ging staan, veranderde de functie en anatomie van de voet. De grijpfunctie van de voeten om zich in bomen te kunnen voortbewegen verdween volledig; de voet diende voortaan om zich te verplaatsen zonder de handen te gebr- ken. De stabiliteit van de voet nam daardoor sterk toe en de mobiliteit van de voetgewrichten nam af. Dit was noodzakelijk om de grote krachten te kunnen opvangen die gepaard gingen met het lopen op twee benen; het volledige lichaamsgewicht moest immers worden gedragen. Enige mo- liteit in de voetgewrichten was nog wel nodig om op oneffen terrein te kunnen lopen. Het enkelgewricht (talocruraal) diende daarbij vooral voor de voortbeweging (dorsaalflexie-plantairflexie). De gewrichten van vo- wortel en middenvoet zorgden voor standsverandering van de voet op - in zijwaartse richting - oneffen terrein (pronatie-supinatie) (figuur 0-1). Inversie of supinatie is het naar binnen keren van de voetzool. Eversie of pronatie is het naar buiten keren van de voetzool. Beide bewegingen komen tot stand door een aantal bewegingen in de afzonderlijke voet- [1] gewrichten waardoor de voetbeentjes onderling van positie veranderen. Functie van de voetgewrichten Aanpassing van de voet aan - 'zijwaarts' - oneffen terrein werd mogelijk gemaakt door de articulatio subtalaris, talonavicularis en, in mindere mate, de articulatio calcaneocuboideum. Samen met het enkelgewricht maken voorgaande drie gewrichten van de voetwortel het mogelijk om op alle schuine oppervlakken de voet vlak en stabiel neer te zetten.

Iedere (para)medicus maakt het wel eens mee: bevindingen tijdens het onderzoek van een patient wijzen sterk op een bepaalde aandoening, maar na verloop van tijd blijkt er iets heel anders aan de hand te zijn. Soms heeft zo'n vergissing grote consequenties voor de patient.Dit boek gaat over dergelijke valkuilen in de orthopedische diagnostiek. Onder andere worden besproken: de ziekte van Lyme, de ziekte van Bechterew, niet herkende fracturen, posttraumatische dystrofie (CRPS type 1), tumoren en neuralgische amyotrofie.Zoals gebruikelijk in de boekenreeks Orthopedische Casuistiek wordt ieder onderwerp besproken aan de hand van patientencasuistiek uit de dagelijkse praktijk. Recente wetenschappelijke inzichten komen aan bod in addenda die volgen op de patientencasus.De tekst is rijk geillustreerd met educatieve tekeningen en foto's. In dezelfde serie verschenen onder meer:*  De kwetsbaarheid van het jeugdige skelet: onderste extremiteit*  Onderzoek en behandeling van lage rugklachten*  Onderzoek en behandeling van peesaandoeningen: tendinose*  Onderzoek en behandeling van de hand: het polsgewricht*  Onderzoek en behandeling van de schouder*  Onderzoek en behandeling van de heup*  Onderzoek en behandeling van spieraandoeningen en kuitpijn*  Onderzoek en behandeling van de knie*  Onderzoek en behandeling van artrose en artritis

Koos van Nugteren Anatomie van het skelet Het skelet van het femorotibiale gewricht bestaat enerzijds uit de beide Het femorotibiale ronde condylen van het femur en anderzijds uit het vrijwel vlakke tibiapla- gewricht teau (figuur 0-1).* De incongruentie die hierdoor ontstaat, wordt gec- penseerd door twee kraakbenige menisci die de randen van het knie- wricht opvullen (figuur 0-2). De kwetsbaarheid van de knie is vermoedelijk het gevolg van hoge belastingen op de incongruente skeletdelen, waardoor de omringende weke delen en het gewrichtskraakbeen gemakkelijk - schadigd raken. Dit boek behandelt aandoeningen van het femorotibiale gewricht. Het skelet van het patellofemorale gewricht wordt gevormd door enerzijds Het patellofemorale de voorzijde van het femur en anderzijds de achterzijde van de patella. De gewricht patella is te beschouwen als een benig deel van de quadricepspees dat ervoor zorgt dat de m. quadriceps onder een gunstige hoek aanhecht aan de tuberositas tibiae. Aandoeningen van het patellofemorale gewricht worden in dit boek buiten beschouwing gelaten. Het skelet van het tibiofibulaire gewricht wordt gevormd door de poste- Het tibiofibulaire rolaterale zijde van de tibia-epifyse en het anteromediale deel van de gewricht fibulakop. Ligamenten Bewegingen in het kniegewricht worden nauwkeurig bijgestuurd door extra- en intra-articulaire ligamenten. - De diepe collaterale ligamenten zijn nauw verweven met de randen van Extra-articulaire de beide menisci en met de membrana synovialis; zij worden daarom ligamenten * De laterale zijde van het tibiaplateau is licht convex en de mediale zijde licht concaaf.

Het spierstelsel is in staat enorme krachten te genereren, krachten die door pezen worden overgedragen op het skelet. Als een pees niet perfect functioneert zal dat snel worden waargenomen tijdens zware werkzaamheden of bij het sporten. Niet voor niets is een peesblessure een hinderlijke aangelegenheid voor de volwassen sporter. Er bestaan vele vormen van "e;peespathologie"e; zoals rupturen, tendinitiden, impingementsyndromen en niet te vergeten de tendinose. Deze laatste aandoening, de tendinose, vormt het onderwerp van dit boek: het betreft een veel voorkomend probleem, niet zelden onder sporters: de benaming van de aandoening verwijst dan ook vaak naar een (sport)activiteit: denk hierbij aan de tenniselleboog, de golferselleboog en de jumpers knee. Ook de chronische achillespeesblessure en de rotator-cuffdegeneratie behoort tot deze groep aandoeningen.