ĐỨng VỮng Ngan NĂm

¿ây là tác ph¿m biên kh¿o th¿ t¿ c¿a Ngô Nhân D¿ng, sau ba cu¿n ¿ã in d¿¿i nhi¿u bút hi¿u khác nhau: Yêu con, d¿y con nên ng¿¿i Vi¿t (ký ¿¿ Quý Toàn, 1987), ¿¿i M¿i Kinh T¿: Thí nghi¿m C¿ng s¿n ¿ã th¿t b¿i, Vi¿t Nam ¿i v¿ ¿âu? (ký V¿¿ng H¿u B¿t, 1989) và Tìm th¿ trong ti¿ng nói (ký ¿¿ Quý Toàn, 1992)

Nhìn vào danh sách b¿n tác ph¿m trên, nh¿n xét ¿¿u tiên c¿n ¿¿¿c rút ra là: Ph¿m vi nghiên c¿u c¿a Ngô Nhân D¿ng th¿t r¿ng: Ông ¿i t¿ giáo d¿c ¿¿n kinh t¿, lý thuy¿t v¿n h¿c, và cu¿i cùng, l¿ch s¿ và v¿n hóa (höc, ¿úng h¿n, nhân h¿c, anthropology). Các tác ph¿m thu¿c các lãnh v¿c không nh¿ng khác nhau mà có khi còn r¿t xa nhau, ng¿ nh¿ trái ng¿¿c h¿n nhau (nh¿ gi¿a th¿ và... tài chính, ch¿ng h¿n!)

Ngoài s¿ ¿a d¿ng, t¿t c¿ các cu¿n sách ¿y ¿¿u có hai ¿¿c ¿i¿m chung: Th¿ nh¿t, tính ch¿t nghiêm túc trong h¿c thu¿t. ¿¿¿c ¿ào t¿o có bài b¿n ¿ Tây ph¿¿ng, l¿i có kinh nghi¿m gi¿ng d¿y ¿ ¿¿i h¿c trong nhi¿u n¿m, Ngô Nhân D¿ng n¿m r¿t v¿ng các ph¿¿ng pháp nghiên c¿u, nên cu¿n sách nào c¿a ông c¿ng ¿¿u có ¿¿ dày v¿ tài li¿u, ¿¿ sâu c¿a s¿ phân tích, s¿ giàu có c¿a các ch¿ng c¿ và s¿ m¿ch l¿c trong cách lý lu¿n, tránh ¿¿¿c nh¿ng k¿t lu¿n v¿i vã, võ ¿oán, xu¿t phát t¿ thành ki¿n quen thu¿c th¿¿ng th¿y. Th¿ hai, tính ch¿t khám phá. M¿i cu¿n sách c¿a Ngô Nhân D¿ng ¿¿u mang l¿i cho ng¿¿i ¿¿c nhi¿u phát hi¿n thú v¿, höc trong t¿ li¿u höc trong quan ¿i¿m höc trong c¿ hai. Dù chuy¿n d¿ch qua nhi¿u lãnh v¿c khác nhau, ¿ ¿âu Ngô Nhân D¿ng c¿ng nghiên c¿u k¿ l¿¿ng, c¿p nh¿t ¿¿¿c nh¿ng ki¿n th¿c m¿i nh¿t trong ngành và ¿ ¿âu ông c¿ng c¿ g¿ng ¿¿a ra m¿t cách nhìn khác, ít nh¿t so v¿i gi¿i c¿m bút Vi¿t Nam. Cái g¿i là "cách nhìn khác" ¿y hi¿m khi ¿¿¿c ¿¿y ¿¿n cùng, có l¿ do Ngô Nhân D¿ng ng¿i s¿ "c¿c ¿oan": Ông th¿¿ng d¿ng l¿i ¿ thao tác t¿ng h¿p ¿¿ bao quát nhi¿u quan ¿i¿m khác nhau, t¿ nhi¿u góc ¿¿ khác nhau, h¿u v¿ nên m¿t b¿c tranh nhi¿u chi¿u và nhi¿u t¿ng. ¿¿c ông, nh¿ v¿y, ng¿¿i ta v¿a th¿y thích thú v¿a th¿y g¿n g¿i. Ông không gây h¿n v¿i truy¿n th¿ng và thành ki¿n, không ¿¿y ng¿¿i ¿¿c vào th¿ ¿¿i l¿p. Ông ch¿n cách ¿¿i thöi khoan hòa và dung hòa.

Trong các tác ph¿m c¿a Ngô Nhân D¿ng, cu¿n sách m¿i nh¿t, ¿¿ng v¿ng ngàn n¿m, là cu¿n sách hay và r¿t c¿n thi¿t. Nó v¿a có ý ngh¿a h¿c thu¿t v¿a có ý ngh¿a chính tr¿: Nó tr¿ l¿i ¿¿¿c nhi¿u câu h¿i không nh¿ng c¿a gi¿i nghiên c¿u v¿ l¿ch s¿ và v¿n hóa mà còn c¿a m¿i ng¿¿i Vi¿t Nam bình th¿¿ng tr¿¿c tình hình chính tr¿, ¿¿c bi¿t trong quan h¿ v¿i Trung Qu¿c hi¿n nay. Nh¿ng ¿ ¿ây, tôi ch¿ xin t¿p trung vào khía c¿nh h¿c thu¿t.

¿¿c ¿i¿m ¿¿u tiên c¿a cu¿n ¿¿ng v¿ng ngàn n¿m là s¿ m¿i m¿.

NGUY¿N H¿NG QU¿C